Burgerschapsonderwijs en maatschappelijke thema’s: zo geef je kinderen een stem in de samenleving

In een wereld die continu verandert, is het belangrijker dan ooit dat kinderen leren wie ze zijn, waar ze voor staan én hoe ze samenleven met anderen. Burgerschapsonderwijs helpt kinderen hierbij. Maar wat betekent dat nu eigenlijk? En hoe kun je maatschappelijke thema’s op een toegankelijke manier bespreekbaar maken met kinderen?

In deze blog neem ik je mee in het belang van goed burgerschapsonderwijs, geef ik praktische voorbeelden én laat ik zien hoe je ook thuis of in de kinderopvang een verschil kunt maken. Ook vertel ik hoe we dit bij Foodies & Family in onze themalessen tot leven brengen. En heb ik nog een leuke tip waar je meer informatie kunt vinden over burgerschapsonderwijs. 💡

Wat is burgerschapsonderwijs?

Burgerschapsonderwijs is veel meer dan een lesje over regels of verkiezingen. Het draait om opgroeien tot betrokken, kritische en empathische burgers. Kinderen leren over hun rechten en plichten, over culturele diversiteit, duurzaamheid, gelijke kansen en omgaan met verschillen.

In het basisonderwijs is burgerschap sinds 2006 verplicht en sinds 2021 zijn de eisen aangescherpt. Scholen moeten nu aantonen dat ze structureel en doelgericht werken aan de ontwikkeling van burgerschapscompetenties.

Maatschappelijke thema’s: van de wereld naar het klaslokaal

Kinderen leven niet in een bubbel. Wat er in de samenleving speelt, heeft invloed op hun vragen, gevoelens en gedrag. Denk aan thema’s als:

  • Diversiteit en inclusie

  • Armoede en ongelijkheid

  • Duurzaamheid en klimaatverandering

  • Sociale media en digitale veiligheid

  • Vrijheid van meningsuiting

Het bespreken van deze thema’s helpt kinderen om hun eigen mening te vormen, anderen te begrijpen en hun plek in de maatschappij te vinden.








Hoe maak je maatschappelijke thema’s bespreekbaar?

Of je nu leerkracht bent, pedagogisch medewerker of ouder, je hebt meer invloed dan je denkt. Hier zijn enkele tips:

1. Sluit aan bij de belevingswereld

Gebruik herkenbare situaties. Praat bijvoorbeeld over afval scheiden na het buitenspelen, of over 'samen spelen' na een ruzie in de groep.

2. Gebruik verhalen, boeken en actualiteiten

Een prentenboek over vriendschap of een nieuwsbericht over een demonstratie kan een mooi startpunt zijn voor gesprek.

3. Stel open vragen

Wat vind jij? Hoe zou jij dat oplossen? Wat betekent dat voor jou? Zo stimuleer je reflectie.

4. Creëer een veilige omgeving

Kinderen moeten zich vrij voelen om hun mening te geven en vragen te stellen. Dat begint bij een sfeer van vertrouwen.

5. Werk thematisch en speels

Gebruik themaweken, speurtochten of creatieve werkvormen zoals rollenspellen, knutselen of muziek. Zo wordt leren over de maatschappij vanzelf leuk.

Zo draagt Foodies & Family bij aan burgerschap in de praktijk

Bij Foodies & Family geloven we dat burgerschap begint met samen doen, ontdekken en praten. In onze themapakketten en lesmaterialen komen maatschappelijke thema’s als duurzaamheid, diversiteit, gezonde keuzes, samenwerking en culturele verschillen op een natuurlijke manier aan bod.

  • Voorbeeld: In het kookspel rondom wereldkeukens ontdekken kinderen nieuwe smaken én leren ze over andere culturen, tradities en verhalen. Zo groeit er begrip én nieuwsgierigheid naar verschillen.

  • In het lesmateriaal over emoties en rouw leren kinderen woorden geven aan gevoelens en empathie tonen, essentieel voor sociale veiligheid.
  • Tijdens een speelse natuurschattenjacht ontdekken kinderen het belang van zorg voor de natuur, een eerste stap naar milieubewustzijn.
  • In het werkboek over geld en keuzes maken staan waarden als eerlijkheid, verantwoordelijkheid en solidariteit centraal.

Door thema’s spelenderwijs en vanuit de leefwereld van kinderen aan te bieden, leg je op een laagdrempelige manier de basis voor betrokken burgerschap.








Tot slot

Burgerschap begint klein: met een open gesprek, een vraag, een nieuwsgierige blik. Door maatschappelijke thema’s bespreekbaar te maken, geef je kinderen een stem. Je leert ze dat hun mening ertoe doet – en dat ze actief kunnen bijdragen aan een wereld waarin iedereen meetelt. Wist je dat bij SmartSchools je veel kunt lezen over burgerschap en hoe je dit kunt toepassen binnen je eigen school? Neem een kijkje op de website van SmartShools en ontdek de mogelijkheden!

Welk onderwerp moet volgens jou centraal staan tijdens de lessen burgerschap?


Wil je aan de slag? 

Binnen Foodies & Family ontwikkelen we themapakketten die aansluiten bij actuele onderwerpen, kindontwikkeling en de praktijk van school of opvang. Wil je weten welk pakket past bij jouw groep of klas? Of zoek je iets specifieks rond burgerschap? 

Neem gerust contact met me op ik denk graag met je mee.

📩 info@foodiesandfamily.nl
☎️ 0642852384

Reacties

Populaire posts van deze blog

Week van de Mentale Gezondheid (2-7 juni). Tijd voor een echt gesprek

Van beleid naar bezuiniging. Is dit het einde van de gezonde schoolkantine?